Bayer – Wikipedia, wolna encyklopedia

 Niemcy

 Nadrenia Północna-Westfalia

Leverkusen

1 sierpnia 1863

Aktiengesellschaft

Bill Anderson[1]

111 tys. (2018)[2]

39,586 mld € (2018)[3]

3,914 mld € (2018)[3]

1,711 mld € (2018)[3]

126,285 mld € (2018)[4]

57,314 mld € (2018)[4]

Bayer AG – niemieckie przedsiębiorstwo chemiczne i farmaceutyczne założone w 1863 roku przez Friedricha Bayera i Johanna Friedricha Weskotta(inne języki). Początkowo siedzibą przedsiębiorstwa było Barmen (obecnie Wuppertal), a od 1912 jest to Leverkusen, położone na północ od Kolonii.

W chwili utworzenia przedsiębiorstwo działało pod firmą „Friedr. Bayer et comp.” i produkowało barwniki, w 1881 zostało zarejestrowane jako „Farbenfabriken vormals Friedr. Bayer & Co.” Przełomem w historii przedsiębiorstwa było zsyntetyzowanie kwasu acetylosalicylowego znanego później pod handlową nazwą aspiryny. Wynalazku tego dokonał zatrudniony w Bayerze Felix Hoffmann, prawdopodobnie przy współudziale Arthura Eichengrüna(inne języki)[5] (kontrowersje związane z autorstwem odkrycia opisane są w haśle „Historia aspiryny”). Aspiryna została wprowadzona do produkcji w 1899 r.

W 1912 r. Carl Duisberg został dyrektorem generalnym przedsiębiorstwa i rozpoczął proces jego ekspansji rynkowej, której uwieńczeniem było powstanie w 1925 koncernu chemicznego pod nazwą IG Farben. Duisberg został prezesem IG Farben, a Bayer AG stało się częścią kartelu, któremu kres położyło dopiero zajęcie Niemiec przez aliantów w 1945 r. W trakcie II wojny światowej Bayer jako część IG Farben uczestniczył w zbrodniach wojennych, m.in. przez wykorzystywanie pracy przymusowej więźniów osadzonych w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen (do którego w znacznej części trafiała polska elita eliminowana w ramach Intelligenzaktion)[6].

W 1951 r. Bayer znowu zaczął funkcjonować jako samodzielny podmiot pod firmą Farbenfabriken Bayer Aktiengesellschaft (obecnie znana nazwa Bayer AG została przyjęta w 1972).

Od 1956 do 1964 r. przewodniczący rady nadzorczej spółki był Fritz ter Meer, niemiecki zbrodniarz nazistowski, skazany w jednym z procesów norymberskich na siedem lat więzienia za zbrodnie popełnione w czasie, gdy był jednym z wysokich rangą urzędników IG Farben[7].

W latach 1981–1999 Bayer posiadał większość udziałów w Agfa-Gevaert Group – znanym belgijsko-niemieckim producencie akcesoriów fotograficznych i kserkopiarek. W czerwcu 2002 roku Bayer przejął Aventis CropScience, prowadząc działalność w dziedzinie ochrony roślin. W październiku Bayer CropScience(inne języki) AG stał się pierwszą prawnie niezależną podgrupą przedsiębiorstwa Bayer.

W 2004 roku Bayer został pierwszym partnerem z sektora prywatnego Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP) w dziedzinie ochrony środowiska i edukacji młodzieży.

W 2006 roku Bayer przejął spółkę Schering AG(inne języki) z siedzibą w Berlinie, która oficjalnie została przemianowana na Bayer Schering Pharma AG(inne języki).

W 2015 roku oddział Bayer MaterialScience został przekształcony w niezależną spółkę Covestro[8][9].

W maju 2016 roku Bayer AG złożył ofertę przejęcia biotechnologicznego giganta Monsanto w wysokości 62 mld USD[10][11], odrzuconą jako zbyt niską. We wrześniu 2016 roku zarząd Monsanto zaakceptował trzecią ofertę przejęcia za kwotę 66 mld USD, z karą 2 mld USD w przypadku odrzucenia transakcji przez regulatorów[12][13].

Znak Bayera – koło z krzyżem w środku jest rozpoznawalny na całym świecie. Wiele leków, barwników, tworzyw sztucznych, włókien, środków rolniczych zostało opracowanych po raz pierwszy w Bayerze. Oprócz aspiryny były to m.in. heroina (Bayer jako pierwsze przedsiębiorstwo była jej masowym producentem) używana jako środek przeciwbólowy i lek na kaszel, która została wprowadzona do obrotu w 1898. W 1935 jako pierwsze przedsiębiorstwo zaczęło sprzedawać sulfonamidy[a] (a dokładnie Protonsil), w 1937 jego pracownicy opracowali poliuretan, który obecnie jest składnikiem wielu pianek syntetycznych, farb i klejów.

Od 2002 r., po przejęciu Aventis CropScience, Bayer prowadzi też badania w zakresie środków ochrony roślin oraz biotechnologicznej modyfikacji żywności (materiał siewny). Bayer specjalizuje się w produkcji leków stosowanych w ginekologii, andrologii, onkologii, medycynie nuklearnej i diagnostyce.

Bayer działa w obszarze nauk o życiu. Podzielone jest na trzy segmenty:

oraz dodatkową jednostkę Animal Health[15]. W przeszłości funkcjonował też oddział MaterialScience Division, który w roku 2015 przekształcił się w niezależną spółkę Covestro[8].

Przedsiębiorstwo w 2010 roku zatrudniało 111 400 pracowników, osiągając roczny przychód w wysokości 35 miliardów euro.

Od roku 2000 Bayer organizuje konkurs fotograficzny „Ekologia w obiektywie”[16].

W 1991 r. w Polsce powstało samodzielne przedstawicielstwo „Bayer AG Oddział w Polsce”, przekształcone następnie w spółkę Bayer Sp. z o.o. Od 1999 siedzibą Bayer Sp. z o.o. jest gmach zaprojektowany przez architekta Miljenko Dumencica przy Al. Jerozolimskich 158 (rozbudowany w 2011 roku).

W 2000 roku Bayer Sp. z o.o. w Warszawie został centrum operacyjnym nowo powstałego regionu Europy Środkowej, integrując przedstawicielstwa Bayer w Polsce, Czechach, Słowacji i Węgier.

W 2012 roku Bayer Sp. z. o.o. otworzył globalne centrum usług finansowo-księgowych w Gdańsku, które do końca 2015 ma obsługiwać spółki w ponad 20 krajach Europy, w tym w Niemczech i Rosji[17][18].